شهر هوشمند: چگونه؟ اهداف و 0 تا 100 هوشمندسازی شهرها

شهر هوشمند، آینده است! هوشمندسازی شهرها به‌عنوان یکی از جنبه‌های کلیدی توسعه مدرن، اهمیت بسیاری دارد. با پیشرفت فناوری‌ها و نوآوری‌های جذاب، این مفهوم به هدف اصلی جوامع جهانی تبدیل شده است. هوشمندسازی شهرها با استفاده هوشمندانه از تکنولوژی‌ها، بهبود کیفیت زندگی شهروندان، مدیریت منابع پایدار، ایجاد امنیت، تسهیل ارتباطات و تعامل مؤثرتر با شهروندان را ممکن می‌سازد.

این اقدام به موجب بهبود حمل‌ونقل عمومی، کاهش ترافیک و بهینه‌سازی مصرف انرژی در شهرها، بهبود محیط‌زیست و ایجاد فرصت‌های شغلی نیز منجر می‌شود. هوشمندسازی شهرها همچنین امکان تعامل مؤثرتر میان ادارات و شهروندان را فراهم می‌کند و نقش مهمی در پیشرفت علم و تکنولوژی ایفا می‌کند. به‌طورکلی، هوشمندسازی شهرها نه‌تنها به مدیریت بهتر شهرها کمک می‌کند؛ بلکه به‌عنوان یک اهداف جهانی برای حل چالش‌های اقتصادی، محیط‌زیستی و اجتماعی، اهمیت ویژه‌ای دارد. در جهان اسمارت، برای بررسی بیشتر با ما باشید.

هوشمندسازی شهر چطور انجام می‌شود؟ چگونگی:

هوشمندسازی شهر (Smart City) به مفهوم استفاده هوشمندانه از فناوری‌ها، داده‌ها، و نوآوری‌ها به‌منظور بهبود کیفیت زندگی شهروندان، ارتقاء مدیریت شهری و بهره‌وری منابع شهری، و ایجاد شهرهای پایدار و انعطاف‌پذیر اشاره دارد. هدف اصلی هوشمندسازی شهرها ارتقاء ارتباطات و تعاملات بین عوامل شهری، استفاده بهینه از منابع، ارتقاء کیفیت زندگی و افزایش امنیت شهری است.

پیش از ادامه، در جهان اسمارت بخوانید: گلخانه هوشمند

مراحل هوشمندسازی شهر:

1. جمع‌آوری داده‌ها

ابتدا باید داده‌های مربوط به شهر جمع‌آوری شوند. این داده‌ها می‌توانند از سنسورهای متصل به شبکه‌های اینترنت اشیا (IoT)، تلفن همراه، نظام‌های مدیریت شهری، اطلاعات مردمی و غیره به دست آید.

2. تحلیل داده‌ها

پس از جمع‌آوری داده‌ها، باید آن‌ها تحلیل شوند تا اطلاعات مفید و ارزشمندی استخراج شود. این تحلیل می‌تواند از روش‌های مختلف مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، تحلیل داده‌های آماری و مدیریت داده‌ها صورت بگیرد.

3. ایجاد زیرساخت‌های فنی

پس از تحلیل داده‌ها، نیاز به ایجاد زیرساخت‌های فنی و نصب تجهیزات هوشمند در شهر به‌منظور تجمیع داده‌ها، ارتقاء ارتباطات شهری، و مدیریت منابع پایدار احساس می‌شود.

4. ارتقاء حمل‌ونقل هوشمند

از جمله اقدامات هوشمندسازی شهر، بهبود حمل‌ونقل عمومی و شخصی از طریق استفاده از نظام‌های اطلاعاتی، ترافیک هوشمند، سیستم‌های خودران، و ارتباطات هوشمند می‌باشد.

5. ایجاد شهر هوشمند

هوشمندسازی شهرها با بهبود خدمات عمومی مانند مدیریت پسماندها، مصرف انرژی، ارتقاء کیفیت هوای شهر و ایجاد فضای شهری هوشمند و پایدار مشخص می‌شود.

6. فراهم‌سازی ارتباطات هوشمند

برقراری ارتباطات هوشمند میان شهروندان، ادارات شهری، و نهادهای مختلف شهری از طریق ابزارها و پلتفرم‌های ارتباطی یکی از جنبه‌های مهم هوشمندسازی شهر محسوب می‌شود.

7. مشارکت شهروندی

هوشمندسازی شهرها باتوجه‌به نیاز‌ها و نیازمندی‌های شهروندان صورت می‌گیرد. مشارکت و نقطه‌نظر شهروندان به‌عنوان عوامل اصلی در این فرایند حائز اهمیت است.

به طور خلاصه، هوشمندسازی شهرها با استفاده از فناوری‌ها و نوآوری‌ها به‌منظور بهبود شرایط زندگی و مدیریت هوشمندانه منابع شهری صورت می‌گیرد. این اقدام به ارتقاء ترافیک، حمل‌ونقل، مدیریت پسماند، امنیت، ارتباطات و کیفیت زندگی در شهرها کمک می‌کند.

ویژگی‌های شهر هوشمند در سال 2023

شهر هوشمند، شهری است که از فناوری‌ها و راهکارهای هوشمندانه استفاده می‌کند تا امکانات و خدمات عمومی را بهبود بخشد و به شهروندان خود زندگی بهتر و راحت‌تری ارائه دهد. ویژگی‌های شهر هوشمند عبارت‌اند از:

1. فناوری‌های پیشرفته: شهر هوشمند از فناوری‌های پیشرفته مانند اینترنت اشیا (IoT)، شبکه‌های ارتباطی سریع و پهنای باند، سنسورها و دستگاه‌های هوشمند، تحلیل داده‌ها و هوش مصنوعی بهره می‌برد.
2. مدیریت هوشمند ترافیک: شهر هوشمند به کمک سیستم‌های هوشمند ترافیک، ترافیک شهری را بهبود می‌بخشد، ترافیک را کنترل می‌کند و بهینه‌سازی مسیرها را فراهم می‌کند.
3. مدیریت انرژی: شهر هوشمند از انرژی‌های نو و تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی استفاده می‌کند و با مدیریت هوشمند مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.
4. خدمات شهری هوشمند: پلتفرم شهر هوشمند خدمات شهری مانند مدیریت پارکینگ، آب، فاضلاب، نورپردازی و حمل‌ونقل عمومی را بهبود بخشیده و برای شهروندان خدمات بهتری فراهم می‌کند.
5. امنیت هوشمند: این پلتفرم از سیستم‌های امنیتی هوشمند مانند دوربین‌های مداربسته، سیستم‌های تشخیص تروریستی و حوادث اضطراری و سامانه‌های هشداردهنده بهره می‌برد.
6. شهروند هوشمند: شهر هوشمند از طریق پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌های موبایل به شهروندان امکاناتی مانند ارتباط با مسئولین شهری، گزارش مشکلات، پرداخت‌های آنلاین و اطلاع‌رسانی‌های هوشمند را ارائه می‌دهد.
7. مدیریت هوشمند زباله: شهر هوشمند با استفاده از سیستم‌های مدیریت هوشمند زباله، عملکرد بهینه مدیریت زباله را تضمین می‌کند و تأثیرات زیست‌محیطی زباله‌ها را کاهش می‌دهد.

قدم‌های اصلی در ایجاد شهر هوشمند

هدفمندکردن شهرها یک فرایند چندمرحله‌ای است که به‌منظور استفاده هوشمندانه از فناوری‌ها و نوآوری‌ها برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان و مدیریت بهتر منابع شهری انجام می‌شود. در زیر، به برخی از مراحل اصلی هوشمند کردن شهرها اشاره می‌شود:

1. بررسی و برنامه‌ریزی: ابتدا باید بررسی‌های دقیقی در مورد وضعیت فعلی شهر و نیازهای شهروندان انجام شود. در این مرحله، مشخص می‌شود که کدام حوزه‌ها می‌توانند از هوشمندسازی بهره‌مند شوند و برنامه‌ریزی برای اجرای این اقدامات انجام می‌گیرد.
2. جمع‌آوری داده‌ها: این مرحله شامل جمع‌آوری داده‌های مرتبط با شهر می‌شود. این داده‌ها می‌توانند از سنسورها، دستگاه‌های مختلف، شبکه‌های اینترنت اشیا (IoT) و سیستم‌های مدیریت شهری به دست آید.
3. تحلیل داده‌ها: داده‌های جمع‌آوری شده نیازمند تحلیل و استخراج اطلاعات مفید هستند. استفاده از روش‌های هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و تحلیل داده‌های آماری می‌تواند در این مرحله مؤثر باشد.
4. طراحی زیرساخت‌های فنی: پس از تحلیل داده‌ها، نیاز به طراحی زیرساخت‌های فنی برای اجرای اقدامات هوشمندسازی شهر مطرح می‌شود. این زیرساخت‌ها شامل شبکه‌های ارتباطی، سیستم‌های اطلاعاتی، سنسورها و تجهیزات هوشمند می‌شوند.
5. اجرا و پیاده‌سازی: پس از طراحی، فاز اجرا و پیاده‌سازی زیرساخت‌ها و اقدامات هوشمندسازی شهر آغاز می‌شود. در این مرحله، تجهیزات نصب می‌شوند و سیستم‌ها به کار انداخته می‌شوند.
6. ارتقاء و بهبود مستمر: هوشمندسازی شهر یک فرایند پویا است و نیاز به ارتقاء و بهبود مستمر دارد. با تغییرات تکنولوژیک و نیازهای جامعه، شهرها باید به‌روزرسانی شوند تا بهره‌وری بیشتری داشته باشند.
7. مشارکت شهروندی: هوشمندسازی شهرها باید با مشارکت شهروندان و نهادهای مختلف شهری صورت گیرد. نظرات و نیازهای شهروندان در این فرایند بسیار حائز اهمیت هستند و مشارکت آن‌ها باید تشویق شود.

به‌طورکلی، هوشمند کردن شهرها یک فرایند پیچیده است که نیازمند همکاری بین بخش‌های مختلف شهری، نهادها و شهروندان است. با بهره‌گیری از فناوری‌ها و تحلیل داده‌ها، مدیریت شهری بهبودیافته و شهرها به شهرهای هوشمند و پایدار تبدیل می‌شوند.

استانداردهای جهانی برای شهر هوشمند

هوشمندسازی شهر، به‌عنوان یک رویکرد جدید در مدیریت و ارتقاء شهرها، نیاز به رعایت استانداردهای معین دارد تا امکان ارتقاء هماهنگ و کارآمد آن فراهم شود. استانداردهای هوشمندسازی شهر به‌صورت گسترده‌ای در دنیا بکار گرفته شده‌اند که برخی از مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:

1. استاندارد OASC (Open and Agile Smart Cities): این استاندارد به هدف ایجاد ارتباط و هماهنگی بین سیستم‌ها و خدمات شهری از طریق استفاده از استانداردهای باز و قابل‌تعامل تمرکز دارد. این رویکرد امکان به‌اشتراک‌گذاری داده‌ها و ارتقاء هوشمندسازی شهرها را ترویج می‌دهد.
2. استاندارد ISO 37106 (Smart Cities): در مقابل این استاندارد اطلاعات و راهنمایی‌هایی برای شهرها به‌منظور ارتقاء هوشمندسازی ارائه می‌دهد. این استاندارد شامل مباحثی نظیر مدیریت پایدار، فناوری‌های نوین و امنیت شهری است.
3. استاندارد ISO 37122 (Indicators for Smart Cities): در مقابل اما این استاندارد به تعیین شاخص‌های عملکردی برای سنجش و مقایسه هوشمندی شهرها می‌پردازد. این شاخص‌ها شامل موضوعاتی از جمله مدیریت پایدار، زیرساخت‌ها، امنیت و فناوری‌های نوین است.
4. استاندارد ITU-T Y.4903 (Guidance on smart water management in cities): استاندارد آی تی یو هوشمندسازی مدیریت منابع آب در شهرها می‌پردازد و راهنمایی‌هایی برای بهینه‌سازی مصرف و مدیریت هوشمند منابع آب در شهرها ارائه می‌دهد.

این استانداردها و راهنماها به‌عنوان ابزارهای کلیدی در هوشمندسازی شهرها و تبدیل آنها به شهرهای هوشمند و پایدار، به طور گسترده‌ای در سطح جهانی مورداستفاده قرار می‌گیرند. با رعایت این استانداردها، شهرها می‌توانند بهره‌وری و کیفیت زندگی شهروندان خود را بهبود بخشند و محیط‌های هوشمند، پایدار و مناسب برای زندگی را فراهم آورند.

کسب درآمد؟ شهر هوشمند؟ چطور

شهر هوشمند به‌عنوان یک رویکرد نوین در مدیریت و ارتقاء شهرها، امکانات و خدمات عمومی را بهبود می‌بخشد و برای شهروندان محیطی بهتر و هوشمند‌تر را ارائه می‌دهد. با پیاده‌سازی فناوری‌های پیشرفته مانند اینترنت اشیا (IoT)، هوش مصنوعی، سنسورها و تحلیل داده‌ها، شهر هوشمند می‌تواند به‌عنوان یک بستر نوآوری و توسعه اقتصادی نیز عمل کند.

نحوه کسب درآمد در شهر هوشمند به چندین روش بستگی دارد و در نهایت این روش‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

1. توسعه اقتصادی و شهرک‌های صنعتی: با فراهم‌آوردن زیرساخت‌های پیشرفته و شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاری و تولید، شهر هوشمند می‌تواند توسعه اقتصادی را تحریک کند و شرکت‌ها و صنایع را به منطقه جذب کند که این موضوع به ایجاد شغل و افزایش درآمد شهروندان کمک می‌کند.
2. تسهیلات تجاری و خدمات شهری هوشمند: شهر هوشمند با ارائه خدمات شهری بهتر و هوشمندتر، می‌تواند درآمدی از جمع‌آوری هزینه‌های عمومی و کارایی بخشی خدمات به شهروندان حاصل کند. به‌عنوان‌مثال، پارکینگ‌های هوشمند، حمل‌ونقل عمومی هوشمند و مدیریت هوشمند زباله می‌توانند منابع مالی محلی را بهبود بخشند.
3. تجارت الکترونیکی و شهر هوشمند: فناوری‌های هوشمند در شهر هوشمند می‌توانند امکاناتی مانند تجارت الکترونیکی را فراهم آورده و تبادل کالا و خدمات را بین شهروندان و تاجران فراهم کنند که این عملکرد به افزایش اقتصاد شهر کمک می‌کند.
4. جذب گردشگران: شهر هوشمند می‌تواند با ارائه خدمات و تجربیات مدرن و هوشمند به گردشگران، جذب گردشگران را تقویت کند و از درآمد حاصل از گردشگری بهره‌برداری کند.

سخن پایانی

شهر هوشمند، به‌عنوان یکی از ارتباطی‌ترین انجمن‌های انسانی، از آغاز قرن بیست ویکم تا به امروز، نه‌تنها تحولات فراوانی را در زندگی افراد به ارمغان آورده است؛ بلکه از نگاهی دیگر، بستری نوآورانه را برای رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی فراهم آورده است. این پدیده جهانی، با اجرای بهینه‌تر نظام‌ها و خدمات عمومی و همچنین افزایش کارایی مصرف انرژی، تلاش کوتاه‌مدت و بلندمدت برای ایجاد پایداری و رفاه اجتماعی را در خود جای‌داده است.